Nám da là một vấn đề không hề xa lạ, đặc biệt với những ai yêu thích chăm sóc da. Nhưng liệu bạn đã thật sự hiểu nám da là gì chưa , nguyên nhân vì sao xuất hiện và cách nào để phòng ngừa hiệu quả chưa? Hãy cùng khám phá qua bài viết này nhé!
1. Nám Da Là Gì?
Nám da là một dạng rối loạn tăng sắc tố da, xảy ra khi tế bào sắc tố (melanocyte) sản sinh melanin vượt mức bình thường. Tình trạng này dẫn đến sự xuất hiện của các mảng hoặc đốm màu sẫm trên da, thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi từ 20 đến 50. Đặc biệt, nám da phổ biến hơn trong giai đoạn mang thai và sau sinh, do ảnh hưởng của hormone.
Nám da thường đậm hơn vào mùa hè khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời và có xu hướng nhạt đi vào mùa đông.
Nám da có thể xuất hiện ở nhiều vùng khác nhau trên cơ thể, nhưng phổ biến nhất là:
- Khuôn mặt:
- Trán.
- Hai bên má.
- Mũi và khu vực quanh môi.
- Các vùng khác:
- Cổ.
- Cánh tay.
Các đốm nám có màu từ nâu nhạt đến nâu đậm, bề mặt thường phẳng và không gây đau hoặc ngứa. Tuy nhiên, sự xuất hiện của chúng có thể làm ảnh hưởng đến thẩm mỹ và sự tự tin của phái nữ
Nám da có những biểu hiện khác nhau tùy theo kích thước, màu sắc, độ nông, sâu. Theo phân loại thì, nám da được chia thành 3 loại, gồm:
- Nám mảng
- Nám chân đinh
- Nám hỗn hợp
2.Nguyên nhân hình thành nám da
2.1. Nguyên nhân nội sinh
Có nhiều nguyên nhân hình thành nám da. Một số nguyên nhân nội sinh có thể kể đến như:
- Di truyền: nám da có thể ảnh hưởng bởi gen. Nếu gia đình có người bị nám thì nguy cơ con cháu cũng sẽ gặp tình trạng này. Phần lớn các cặp song sinh giống nhau đều bị nám da. Người có làn da sẫm màu dễ bị nám hơn người da trắng.
- Giới tính: tình trạng nám da ở phụ nữ cao gấp 9 lần nam giới.
- Sử dụng thuốc tránh thai.
- Người đang điều trị rối loạn nội tiết tố hoặc mắc bệnh suy giáp.
- Phụ nữ mang thai: nám da là tình trạng phổ biến, ảnh hưởng từ 15% – 50% phụ nữ mang thai. Sự gia tăng nồng độ estrogen, progesterone và các hormone kích thích tế bào hắc tố trong thời gian thai kỳ có thể gây nám da.
- Ảnh hưởng bởi một số loại thuốc: kháng sinh, thuốc chống viêm không steroid (NSAID), lợi tiểu, retinoid, hạ đường huyết, chống co giật, loạn thần,…
- Lão hóa da.
2.2. Nguyên nhân ngoại sinh
Bên cạnh những nguyên nhân nội sinh, nám da còn được hình thành từ những yếu tố sau:
- Mỹ phẩm: một số loại có thể làm da nhạy cảm với ánh sáng mặt trời.
- Các sản phẩm chăm sóc da: một vài sản phẩm có thể gây kích ứng khiến da mỏng đi và dễ bị ảnh hưởng bởi những tác nhân bên ngoài.
- Xà phòng: một số loại xà phòng thơm có thể gây ra hoặc làm nặng thêm tình trạng nám da.
- Tắm nắng: tia cực tím ảnh hưởng đến các tế bào kiểm soát sắc tố (melanocytes) gây nám da.
- Ánh sáng từ màn hình LED như: tivi, máy tính, điện thoại di động,…
- Chế độ chăm sóc da không phù hợp: tình trạng này kéo dài sẽ khiến da suy yếu, sức đề kháng giảm, thậm chí có thể gây nên những tổn thương trên da.
3 Phân biệt các loại nám da
Theo phân loại thì, nám da chia thành: nám mảng, nám chân đinh và nám hỗn hợp.
3.1. Nám mảng
Nám mảng hình thành do các tế bào melanocyte đưa sắc tố melanin vào trong lớp tế bào sừng. Loại nám này có màu nâu nhạt, chân nông, nằm ở thượng bì hoặc lớp da ngoài cùng, thường tập trung thành từng mảng nhỏ. Nám nông xuất hiện chủ yếu ở trán, 2 bên gò má, mũi và cằm, với đường viền rõ rệt dễ phân biệt với vùng da xung quanh.
3.2. Nám chân đinh
Nám chân đinh có màu nâu nhạt đến đen sẫm, đường viền mờ. Chân nám nằm sâu dưới da do tế bào melanocyte đẩy sắc tố melanin từ trung bì vào sâu bên trong. Loại nám này xuất hiện theo từng đốm, chấm tròn nhỏ tương tự như vết thâm sau mụn. Nám đốm thường gặp ở phụ nữ trên 30 tuổi, người trong thời kỳ tiền mãn kinh.
3.3. Nám hỗn hợp
Nám hỗn hợp là loại phổ biến nhất, bao gồm nám nông và nám sâu, xuất hiện rải rác chủ yếu ở trán, 2 bên gò má, mũi, vùng da quanh mắt. Nám hỗn hợp có chân nằm sâu, màu sắc và kích thước không đồng đều. Đây là loại nám khó điều trị nhất.
4. Tại sao nám da xảy ra ở phụ nữ nhiều hơn nam giới?
Trên thế giới có khoảng 3% dân số bị nám da, trong đó nám da ở phụ nữ chiếm tỉ lệ nhiều hơn, đặc biệt là phụ nữ bước vào độ tuổi trung niên.
Nguyên nhân nám da ở phụ nữ chiếm tỉ lệ cao hơn nam giới sẽ được trình bày dưới đây:
4.1 Do nội tiết tố khác nhau
Nội tiết tố có những ảnh hưởng nhất định đến hiện tượng nám da. Nội tiết tố có sự khác nhau giữa nam và nữ, ở nữ giới việc rối loạn hay thay đổi nội tiết tố diễn ra nhiều hơn so với nam. Điều này khiến cho tình trạng nám da ở các chị em thường phổ biến hơn.
4.2 Do độ dày của da
Một số nghiên cứu cho thấy, da của nam giới có độ dày gấp 7 lần nữ giới. Vì vậy làn da nam giới ít bị ảnh hưởng bởi các tác động từ môi trường như UV, ánh sáng mặt trời, không khí,.. từ đó hắc sắc tố melanin ít được sản sinh và hình thành các đốm nám.
4.3 Do tác động từ mỹ phẩm
Những tác động từ mỹ phẩm cũng là nguyên nhân dẫn đến nám da.Việc làm đẹp nhờ mỹ phẩm là nhu cầu thiết yếu của phái đẹp, trong khi đó tỉ lệ sử dụng mỹ phẩm ở nam giới thường rất ít. Điều này giải thích vì sao tỉ lệ nám da ở phụ nữ cao hơn.
4.4 Do lượng collagen
Collagen có vai trò quan trọng đối với tế bào da, giúp các mô liên kết với nhau và tạo tính đàn hồi cho da. Mật độ collagen ở nam giới thường cao hơn nữ giới. Do vậy ở cùng một độ tuổi nhưng làn da của nam giới thường săn chắc, mịn màng hơn phụ nữ. Thông thường, từ độ tuổi 25 trở đi, làn da của phái nữ hay gặp phải các vấn đề về lão hóa, nám da cao hơn nam giới.
Ngoài ra, yếu tố tâm lý cũng ảnh hưởng một phần không nhỏ đến diện mạo của người phụ nữ nói chung và vấn đề nám da nói riêng. Những thay đổi tâm lý bất thường, áp lực,suy nghĩ tiêu cực, chế độ nghỉ ngơi và sinh hoạt không hợp lý cũng dễ gây nên tình trạng làn da lão hóa thiếu sức sống, nám, sạm,…
5. Phòng ngừa, hạn chế tác động gây nám da
Để phòng ngừa và hạn chế tình trạng nám da, bạn cần lưu ý một số điểm sau:
5.1 Nên có một chế độ ăn uống lành mạnh
Bổ sung nước một cách đầy đủ, ăn nhiều rau xanh và hoa quả sẽ giúp làn da mịn màng và căng tràn sức sống hơn.
5.2 Hạn chế tác động từ ánh nắng mặt trời
Bảo vệ làn da khỏi tác động từ tia UV do ánh nắng mặt trời là một cách để giảm tình trạng nám da. Bạn nên hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời ở thời điểm mật độ tia UV cao, nên sử dụng các loại kem chống nắng với chỉ số SPF phù hợp.
5.3 Chế độ sinh hoạt nghỉ ngơi hợp lý
Việc ngủ đủ giấc, giữ tinh thần lạc quan, không lo âu không những giúp giảm stress mà còn giúp tránh rối loạn nội tiết tố gây nám da.
5.4 Cẩn thận với các loại mỹ phẩm không rõ nguồn gốc
Việc sử dụng mỹ phẩm không có nguồn gốc rõ ràng, kém chất lượng có thể dẫn đến những hệ quả khôn lường cho làn da như dị ứng, nổi mụn, nám sạm,… Do vậy, trước khi sử dụng bất kỳ loại mỹ phẩm nào bạn nên tìm hiểu thông tin và nguồn gốc rõ ràng của sản phẩm đó.
Bài viết trên đã cung cấp thông tin về nám da là gì? Nguyên nhân hình thành và những lưu ý bạn cần biết đối với tình trạng trên. Do đó, ngay khi có dấu hiệu nghi ngờ nám da, thì bạn nên nhanh chóng tìm đến bác sĩ chuyên khoa da liễu – thẩm mỹ da để được thăm khám, điều trị kịp thời, lấy lại làn da khỏe đẹp.
- Cách Thầy Phạm Thành Long Giúp Tôi Khai Phá Đam Mê Và Dẫn Đầu Ngành Làm Đẹp
- Nám là gì? Cơ chế hình thành nám bạn nên biết !
- Top 5 Sản Phẩm Làm Đẹp Cần Thiết Trước Ngày Nhà Giáo Việt Nam 20/11
- Da bị mụn có nên dùng toner không? Làm thế nào để lựa chọn toner cho da mụn?
- Những Bài Học Từ Thầy Phạm Thành Long Đã Thắp Lên Ngọn Lửa Đổi Mới Trong Cách Tôi Kinh Doanh Làm Đẹp